Titolo NapoliVI.305Indizione VI06 aprile 1383 Integrazione del titolo Indizione VIData Indizione VI06 aprile 1383 Indizione VI Luogo NapoliPersone Carlo III d'Angiò Durazzo [re di Sicilia] Roberto d'Angiò [re di Sicilia] Carlo d'Angiò [vicario generale] Merolinis (de), GentileFederico II di Svevia [imperatore] Enti SiciliaGerusalemmePugliaCapuaProvenza e ForcalquierPiemontePrincipato CitraPrincipato UltraTerra di Lavoro e Contado di MoliseDescrizione Pro certis monetariis sicle Neapolis.
Karolus tercius etc. Magnifico viro magistro iusticiario regni Sicilie, vel eius locumtenenti et iudicibus cum eo per nostram curiam deputatis, capitaneo civitatis Neapolis suique districtus, iusticiariis, capitaneis et officialibus aliis per totum regnum nostrum Sicilie constitutis, quocumque titulo, seu denominationis notentur, secretis, vicariis, magistris iuratis, baiulis ac iudicibus, appretiatoribus, taxatoribus, collectoribus ceterisque officialibus et personis aliis ad quos spectat et spectare poterit, vel eorum aliis, aut aliis presentibus et futuris fidelibus nostris, gratiam et bonam voluntatem. Privilegia atque rescripta, illa maxime que per bone memorie dominum regem Robertum reverendum dominum magnum patruum nostrum concessa fore concernimus personis que tanguntur, volumus observanda sic remanere proficua, quia in eorum firmitate ac stabilitate permaneant et nullius diminucionis incomoda pertimescant. Sane prefatus dominus rex Robertus, olim, dum ageret in humanis magistro sicle Neapolis, nec non operariis, affilatoribus et ministris sicle prefate privilegia magno pendenti suo sigillo munita indulsit temporis et continentie subsequentis: «Robertus Dei gratia rex Ierusalem et Sicile, ducatus Apulie et principatus Capue, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comes. Regenti curiam vicarie regni nostri Sicilie, iustitiariis, capitaneis, secretis, vicariis, magistris iuratis, baiulis, iudicibus, appretiatoribus, taxatoribus, collectoribus ceterisque officialibus et personis aliis presentes licteras inspecturis, presentibus et futuris fidelibus nostris, gratiam et bonam voluntatem. Dudum operariis, affilatoribus et ministris sicle nostre Neapolis nostras concessimus licteras in hac forma: 'Robertus Dei gratia rex Ierusalem et Sicilie, ducatus Apulie et principatus Capue, Provincie et Forcalquerii ac Pedimontis comes. Regenti vicarie regni Sicilie magistro iustitiario et eis vicemgerenti, iustitiariis, secretis Principatus, Terre Laboris ac Comitatius Molisii, capitaneis civitatis Neapolis et Putheoli, baiulis, iudicibus, taxatoribus, collectoribus et universis hominibus, tam earumdem civitatum Neapolis et Putheoli, quam Magdaloni, quam etiam ceteris officialibus presentes licteras inspecturis, presentibus et futuris fidelibus suis, gratiam suam et bonam voluntatem. Patet curie nostre per prescripta competencia dominorum avi et patris nostrorum regum illustrium memorie recolende ac nostra de immunitate et libertate concessa olim siclariis Brundusii et Messane, nec non forma privilegii in publica scriptura ostensi de eadem immunitate concessa similiter eisdem siclariis per quondam Fredericum olim Romanorum imperatorem ante deposicionem et excommunicacionem ipsius, quod persone omnes acte et utiles ad ipsarum siclarum ministerium deputate sint immunes et exempte ab omnibus datiis et collectis atque serviciis quodque de nulla causa tam criminali, quam civili coram aliquo iudice, seu curie nostre offciali teneantur respondere, nisi coram magistris siclarum ipsarum, qui pro tempore fuerint et huiusmodi libertate persone et immunitate ad ministerium dictarum siclarum nostrarum Neapolis acte et utiles uti et gaudere convenerint, tam ex vigore licterarum dominorum avi et patris nostrorum, quam etiam et nostrarum cumque immunitas et libertas dictis personis minus debite multaciones impediri dicantur, nam pro eo tempore quo in siclis nostris non laboratur, nec dum quamquam per personas ipsas non stet quoniam laborent interdum libertas et immunitas ipsa eis minime observatur, fuit pro parte maiestati nostre humiliter supplicatum ut super hiis de oportuno providere remedio dignaremur. Nos igitur prosequi volentes in hac parte provisionem tam dominorum avi et patris nostrorum, quam etiam et nostram, fidelitati vestre ex certa scientia nostra precipimus quatenus tam illis avitis quibus persone ipse laboraverint, quam illis quibus laborare inchoaverint in siclis eisdem et per eos non steterit, sed per curiam quod opus earum in illis continet personas ipsas ab omnibus predictis datiis, collectis, contribucionibus exactionibus et subvencionibus atque serviciis et oneribus quibuscumque per nostram curiam ipsarum personarum concivibus impositis iam, vel in antea imponendis, servetis et servari faciatis immunes, nec eas contra ipsarum immunitatum et libertatum tenorem si et quamdiu ei non abuntantur aliquatenus molestetis, seu molestari quomodolibet permictatis cum de personis eisdem per magistros dictarum siclarum qui sunt et erunt pro tempore fieri debeat tam in civilibus, quam in criminalibus iusticie complementum. Presentes autem licteras postquam quilibet vestrum inspexerit, prout et quantum fuerit oportunum, restitui volumus presentanti efficaciter in antea valituras; nomina vero ipsarum personarum sunt hec: Philippus Baccosus magister dicte sicle, Landonus Lucteri de Luca, statuto loco ipsius Philippi, notarius Iohannes Pardus notarius credencerius, magister Raynaldus de Benevento magister probe, magister Nicolaus de Ravello sententiator, Tanus Faycanellus, Marchisius Annulfini de Luca rectores exhibitores argenti et pecunie parve, Galitonus Richomo de Luca, Dutiornus Musse mercatores, Allegrectus filius dicti magistri Raynaldi, Angelus de Barbato, Marinus Scospidatus, Puccellus Russus, Putius Iubista, Ligorius Mancus, Iohannes Fellapane, Matheus de Falco, Petrus Pardus, Marinus Runchellus, Bartholomeus Cicalensis, Gentilis Cicalensis, Astolfus Mancus, Anellus Macidonius, Iohannes Zanzalis, Bartholomeus de Barbato, Bartholomeus Fellapane, Nicolaus de Miro, Nicolaus de Graniano, Raynaldus de Aquara, Petrus Runchellus, Matheus Coppula, Guillelmus Archamonis, Petrus Spingatellus, Andreas de Usebeo, Sergius de Iaquinto, Petrus Ciminus, Martucius Mucia, Martutius Maczonus, Angelus de Palumbo, Bannuncius de Quito, Riczardus Picaloctus affilatores, Oturionus filius quondam magistri Perrocti Pallici incisor cuneroum, magister Iohannes de Madio dictus Caldararius de Neapoli, Rogerius de Brundusio, Stephanus Ruspes fusores, Ioannucius de Calabria, Simon de Cathania ductores manticorum, Michel Tutii ferrarius, Iacobus et Andreas de Zoffo de Putheolo deputati ad faciendum toppos, Bartholomeus et Dominicus de Iudeca de Magdalono deputati ad faciendum certa vasa ad opus dicte sicle, Petrus et Angelus Scascella, Benenantus Florellus, Avellus de Lya et Dominicus, Avellus, Thomasius et Philippus Caccioctuli, Regabilis Perne et fratres de villa Portici, Thomasius et Paulus de Liganda, Petrus et Michael Balinzani de Summa carbonerii. Datum Neapoli per magistros racionales magne nostre curie, anno Domini millesimo trecentesimo terciodecimo, die vicesimo mensis augusti undecime indictionis, regnorum nostrorum anno quinto'. Subsequenter vero Karolus primogenitus noster carissimus nosterque vicarius generalis quia ex prenominatis personis in fata nonnulle decesserint et ex argenti copia auta (sic) in sicla predicta maior erat in illa affilatorum numerus oportunus certos alios ad laborandum et ad affilandum monetam argenteam in dicta sicla per magistros ipsius sicle receptos ac eciam ordinatos prescripto quo alii gaudebant siclari privilegio gaudere decernens mandavit eis efficaciter observari premissas immunitates et exempciones alias predictis siclariis aliis per prefatos dominum avum et patrem nostros, ut prefertur, concessas iuxta prescriptarum nostrarum licterarum concessarum propterea per ipsum primogenitum nostrum patentibus suis licteris oportunis. 'Datum Neapoli per magistros racionales magne curie nostre anno Domini millesimo trecentesimo vicesimo primo, die penultimo martii quinte indictionis'. Noviter autem tum quia nonnulli ex predictis omnibus operariis, affilatoribus et ministris quibus primo et secundario predicte immunitates, libertates et exempciones concesse fuerunt, sunt medio tempore, sicut exponitur, vitafuncti, tum eciam quia ex argenti copia, que in dicta sicla anxit et anget assidue accemento monete tam argentee, quam parvorum denariorum, que in illa laboratur et cuditur maior aliorum est in dicta sicla operariorum, ministrorum et affilatorum numerus oportunus, subscripti ad laborandum et affilandum monetam predictam in sicla prefata per magistros illarum assumpti sunt ac eciam ordinati. Quos prescripto quo alii gaudere siclarii ipso privilegio congaudere volentes, fidelitati vestre mandamus quatenus tam vos presentes, quam vos alii successive futuri officiales et persone alie prescriptarum licterarum nostrarum dictis siclariis, ut predicitur, concessarum forma diligenter actenta, subscriptis aliis operariis, ministris et affilatores in dicta sicla additis, ut prefertur, sepedictas immunitates et exemptiones iuxta earumdem licterarum tenorem actendatis et efficaciter observetis; nomina vero dictorum additorum sunt hec, videlicet: Riczardus Cappasancta de Salerno credencerius in dicta sicla, Matteus Curialis, Petrus de Atenio, Matteus Lanzalonga, Ciccus de Angelo, Ludovicus Curialis, Franciscus de Americo, Thomasius de Angelo, Laurencius de Corrado, Nicolaus de Sancto Gilio, Herricus Capuanus, Gentilis Coppula, Landulfus Capuanus, Sergius Puldericus de Cantone, Iohannes Iantius, Ciccus de Ligorio, Iannucius Rubeus, Bertoldus Mocia, Paulus Scannasurice, Herricus de Iaquinto, Angelus de Trapano, Nicolaus Cascellara, Iordanus de Fogia, Iohannes Raynaldi, Iohannes Frederici Caputi, Nicolaus Cotugnus, Nicolaus Pappacena, Petrus de Raynaldo dictus Mayonus, Iohannes Petrus scrinarii, Avellus de Iasso, Severius Aurilia, Virellus Archamonus, Nicolaus Sconditus, Raynaldus Petrus, Petrus Fara, Iacobellus Vitalis, Nicolaus de Fisco, Ligorius Mancus iunior, Philippus Notarius, Bartholomeus Mazonus, Petrus Simonis dictus Fortis de Neapoli, Bucius Guidi de Florencia et Beannucius Bonifilii de Luca ac Maczioctus de Milo de Nola affilatores, Philippus de Leticia ponderator carolensium predictorum, notarius Iohannes de Padua ministrator carbonum, Leonardus Adde et Blasius Norii Benenati de Magdalono deputati ad faciendum vasa terrea in dicta sicla. Presentes autem licteras post oportunam inspectionem earum restitui volumus presentanti. Datum Neapoli per magistros racionales predictos magne nostre curie, anno Domini millesimo trecentesimo vicesimo sexto, die decimo martii decime indictionis, regnorum nostrorum anno septimo decimo». Noviter autem pro parte infrascriptorum tam magistri sicle prefate, quam operariorum, affilatorum et ministrorum ac laborantium in sicla eadem nostrorum fidelium fuit maiestati nostre humiliter supplicatum ut ad tollendum omnem tediose et oblique molestacionis, speciem quam officialium persepe procax audacia presumit exquirere et maliciose pariter invenire mandare privilegium ipsum eidem magistro sicle ac operariis, affilatoribus et ministris et cuilibet ipsorum iuxta eius mentem omni tempore observari et contra ipsius tenorem eos per quempiam nullatenus molestari suadente dignaremur. Nos autem rescripta tanti principis, qui cum provisione non modica circa id processisse noscuntur cupientes pro tam utili bono effectualiter realis sortiri ac debite observancie complementum, presertim illa que reipublice nobis credite oportune prospicitur et ipsius patentibus necessitatibus subvenitur, volumus vestreque fidelitati presencium tenore de certa nostra scientia committimus et mandamus expresse quatenus forma predicti privilegii per dictum dominum regem Robertum prefatis infrascripto magistro ac operariis, affilatoribus et ministris sicle predicti, uti premictitur, concessi per vos et vestrum singulos diligenter actenta, privilegium ipsum iuxta ipsius mentem et seriem prefatis magistro, nec non operariis, affilatoribus et ministris sicle prefate ac servientibus in eadem et cuilibet ipsorum siquidem constet vobis per licteras prefati magistri dicte sicle, qui operarii, affilatores et ministri ipsi actualiter serviant in prefatis ministeriis in sicla iamdicta, vel quod per eos non stet, quin serviant in easdem de ministeriis eorumdem vestrorum officiorum temporibus servetis tenaciter et faciatis ab aliis quantum in vobis fuerit observari nullam ipsis magistro ac operariis, affilatoribus et ministris facientes contra ipsius privilegii seriem novitatem ipsosque ad vestra tribunalia pro quibusvis causis civilibus et criminalibus non trahentes, nec trahi aliquatenus permictentes remictatis ipsos singulis vicibus ad prefatum magistrum sicle, qui pro tempore fuerit, per eum iuxta prefati privilegii mentem et seriem recepturos, revocantes prorsus in irritum qucquid per vos contra dicti privilegii seriem fuerit forsitan innovatum, aut attentari contigerit in futurum; nomina vero et cognomina prefatorum infrascriptorum magistri sicle prefate ac affilatorum, operariorum et ministrorum actu servencium in sicla eadem sunt hec, videlicet: Turinus Birorelli magister sicle, Vannucius Nicolai, Raynaldus et Vannucius Andriocti, Angelus Domini Francisci socii et factores dicti magistri sicle, Dominicus Ceune Bardelli, Iohannes Philippi Herrichetti, dominus Andreas Cappasancta et Iacobus eius filius credencerii dicte sicle, magister Antonius de Raynaldo magistri probe filius et Ruccellus nepotes sui, Philippus Macidonus magister sententiarum monete, Andreas Runchellus dictus Gilius custos probe et assagiorum dicte monete, magister Ligorius Vespulus de Pino magister incisorum cuneorum, Alexander Maczonus, Lippus Sassonus, Nardellus Fellapane, Carlucius Renignanus, Philippus Faro, Bartholomeus de Mustu dictus Pransarellus, Nicolaus de Iaquinto, Ciccus Coppula, Antonius Scannasurice dictus Cervone, Anellus Russus, Andrillus et Petrillus de Valle, Nicolaus Panizatus, Nicolaus Auriclutus, Antonius de Purpura dictus Paparellus, Iohannes Calandra, Antonius Cirminarca, Cola de Auribella, Lisulus et Iulianus caldararii, Bernardus de Cathania, Masellus de Iaquinto, Recuperus Laczari, Ioannellus Mariconda, Antonius de Carlecta, Petrus Bissia affilatores dicte sicle, Feulus de Solofra, Gaudiosus, Nardus, Petrus, Cola filii dicti Feuli de Solofra, Angelus Iohannis de Guido dictus Spenna, Puldanus de Martino, Cubellus Dompna Dura, Santillus Brancacius, Loysellus Marzarellus, Angelillus Colurcius, Matheus Dominici, Anellus de Caldarono, Antonellus Mallardus, Nicolaus Grecus, Bonandus de Padua, Carolus Turbulus, Francischellus dictus Surrentinus, Petrillus de Solofra, Philippus Archamonus, Galassus Mormilis, Antonellus Siculus, Iohannellus de Apino, Anellus de Penna monetarii sicle prefate, Matheus Imperatore et Iacobus eius filius, Paulus Coyrarius, Nardus Bonisculus et Antonellus eius filius, Antonius de Ariano dictus Aversanus, Franciscus de Ariano, Cola Scoctus dictus Ricius, magister Benedictus Merculinus et Andreas eius filius, Antonellus et Cola de Sebastiano, Antonius Russus dictus Pirocius, Cubellus de Bosco dictus Pectorina, Iohannes Sarracinus dictus de Taranto, Lisulus Castagnola, Leonardus de Senis dictus Capodeferro, Iacobus filius Vannucii gabalomastro, Antonius de Angelo, Puldanus Lucianus dictus Ysbarra, Nardellus Imperatore, Allegrectus de Rocco de Ayrola, Petrillus de Alexio, Franciscus Picosus dictus Picolasso, Masius de Guido, Antonius de Berlengario de Graniano, Felix et Petrus et Herricus filii Monachi Imperatore, Felix Carzecanosa de Agerulo, Andreas de Carlino, Petrucius de Balnearia, Nardus Pappalettere dictus Cotina, Antonellus Campisanus, Minicus dictus Petropalumbo, Philippus Circlarolus dictus Cernevento, Nicolaus de Iacono, Philippus de Aversa dictus Stortus, Pacellus Bardarius, Symonellus de Alifia, Marinus Buczellus, Minicus Longus, Alimagnus Bartholomei Alemagni, Iacobus de Guardia loborerii, Franciscus Testa de Summa, Russus de Ottayano et filius, Antonius de Aymono et filius, Fuczillus Passarus, Bartholomeus Palarensis de Sanctanastasia, Iohannicius Camberlingus, Barbarellus de Paczano, Bartholomeus de Paczano de Cava carbonerii sicle prefate, Petrus de Atellis ferrarius, Antonellus Maranella ferrarius sicle prefate. Presentes autem licteras post oportunam inspectionem earum remanere volumus presentanti premisso modo efficaciter in antea valituras. Datum Neapoli per virum nobilem Gentilem de Merolinis de Sulmona legum doctorem etc., anno Domini MCCCLXXXIII, die VI mensis aprilis VI indictionis, regnorum nostrorum anno secundo. Bibliografia Società napoletana di storia patria, ms. XX D 40, f. 55 (not.); ivi, ms. XXI D 4, f. 58 (not.); N. Barone, Notizie storiche tratte dai registri di cancelleria di Carlo III di Durazzo, in «Archivio storico per le province napoletane», XII (1887), p. 197 (not.); A. Sambon, Tre monete inedite di Carlo di Durazzo, in «Archivio storico per le province napoletane», XVIII (1893), p. 364 (not.); C. Prota, V. Morelli, Documenti per la storia della numismatica napolitana. La politica monetaria di Carlo III di Durazzo, estr. da «Bollettino del Circolo numismatico napoletano», I (1923), Napoli 1923, pp. 4-10 (trasc.); L. Dell'Erba, La riforma monetaria angioina e il suo sviluppo storico nel reame di Napoli, in «Archivio storico per le province napoletane», LVIII (1933), p. 19 (not.). Segnatura precedente Reg. 359, ff. 343-345 a t.