Archivio Storico, enti

Titolo LXXI.12 Integrazione del titolo Indizione VIIIData 1294 set. 28 Indizione VIII Luogo L'AquilaPersone Carlo II d'Angiò [re] Celestino V [papa] Carlo I d'Angiò [re] Montfort (de), Giovanni [conte di Squillace e Montescaglioso, gran camerario del Regno, milite, consigliere e familiare regio] Sully (de), Ugo il Rosso [milite, consigliaere e familiare regio] Pipino, Giovanni -Barletta [maestro razionale, milite, consigliere e familiare regio] Capua (di), Bartolomeo [milite, notaio pontificio, protonotaro del Regno, maestro razionale] Enti GerusalemmeSiciliaPugliaCapuaProvenza e ForcalquierL'AquilaSquillace e MontescagliosoDescrizione Karolus secundus, Dei gratia rex Hyerusalem et Sicilie, ducatus Apulie, principatus Capue, Provincie et Forcalquerii comes. Ad notitiam presentium et memoriam futurorum, maiestatis eterne sublimatas suorum in singulis munerum dona distribuens, inter cetera principatum potestates erexit regale fastigium, quo et pacis commoda gubernantur in gentibus et redderetur iustitia plenius universis, ut ex horum alterutro rex pius et pietate tractabilis felix regnet et bonis premia malisque supplicia debita, iustitie retributione dispenset, inter hec autem dum recte distinguimus, offert se nobis a propositi si quidem dispositione clementia, qua pensamus in ipsius pacis et iustitie neutra deficere, dum conamur pacem ipsam, clementia media prosequi, et iustitiam indulgendo servare. Sane si Aquilanorum civium nostrorum fidelium temeritatum, excessuum et dannabilium ausum longo retroscemate prosequimur, si quanti qualisve discriminis et iacture dispendia tulerunt cogitamus, ecce de se iustitia queritur, ius insultat, quod ad ipsam diutius merita vindicta dormivit, sed dum nobis applaudit ab innata clementia, et pax consideranda succurrit, reputamus plenarie suum iuri et iustitie debitum reddidisse, si Aquilanos eosdem, quos alias fidei fervor et zelus ad nostram regiam maiestatem interne devotionis excusat, piam nostre miserationis et gratie charitatem exequimur, non iudicium ultionis, licet autem ad hanc largifluam plenitudinem gratie ipsam quam prediximus innata nobis clementia nos invitet, ad reverentiam tamen specialis, inde intercessionis et precum sanctissimi patris in Christo et domini nostri domini Celestini V divina providentia sacrosancte Romane ac universalis Ecclesie summi pontificis inclinati et considerantes attentius quod per tam celebria sacra de consecratione et coronatione ipsius domini summi pontificis in civitate Aquilana predicta, et novam deinde subsequtam ordinationem dominorum cardinalium, inibi non parva honoris et gratie dictis civibus munera debeantur, utpote quos melioris conditionis effici decuit a tanti dono ministerii civibus ipsis universis et singulis et eorum heredibus, quos sub nostre maiestatis protectione suscipimus, omnem culpam et offensam omniaque damna, dispendia et iacturas predictis retrotemporibus quandocumque commissas et illata nobis et nostre curie in invasione et occupatione fortellitiorum, seu castrorum nostrorum captione et asportatione munitionum et rerum nostrarum inventarum ibidem, necnon ex invasione, arreptione et destructione castrorum et locorum quorumlibet vicinorum. Quatenus inde nobis et nostris fiscalibus commodis est illatum et penam insuper proinde meritam, maxime cum ad huiusmodi reproba ex calore quodam excesserunt, non animo malignandi, de certa nostra scientia, gratia speciali remittimus et mesericorditer relaxamus, ita quod nullo unquam tempore dici possint obnoxii, vel in aliquo molestari, ceterum quia nos erga cives eosdem ad uberioris impendium gratie, premissorum intuitus exhortatur, consilio deliberato decernimus et deliberando sancimus quod civitas ipsa, quam in nostro semper demanio et dominio reservamus et volumus in perpetuo remanere, tam cum hominibus, civibus et omnibus infra distinctis, quam ceteris spectantibus ad eandem, non sicut olim per localium distincta vocabula censeatur, vel taxetur disiunctim in antea per nostram curiam in collectis, seu prestationibus aliis quibuscumque, sed huiusmodi articulato localium suppresso vocabulo, pro ipsis omnibus Aquila de cetero nuncupetur, et sub Aquile denominatione dumtaxat, quam deservire sufficiat vocabulis omnibus cuiuscumque localis in predictis prestationibus, et collectis pro rata singulorum taxetur in unum, ordinatione hucusque servata, in contrarium non obstante, ita quidem quod tanta sit a modo taxatio Aquile in prestationibus et collectis eisdem, quanta fuit hic hactenus in summa, per totum singulorum localium predictorum illius, preterea civitatem eandem reddere volumus nostre prosecutionis et gratie non expertem, ut omnium singulorum castrorum, casalium et locorum possessione, pro districtu videlicet; nec non quibuslibet aliis gratiis, beneficiis, largitionibus et indultis in perpetuum gaudeat et fruatur, que recolende memorie princeps Carolus dominus pater noster, Hierusalem et Sicilie rex illustris, civitatis predicte denuus reformator diffinivit, limitavit, concessit, attribuit et indulsit, sicut ex suo inde inspeximus privilegio plenius continetur, quod de certa nostra scientia ratificationis et acceptationis nostro robore, ac adiectione munimus, eo tamen precise et specialiter reservato, quod cives ipsi omnia et singula quecumque sint, que ultra dictos fines, et limites fortasse tenent et possident qualitercumque, accepta sine difficultate, vel dilatione, restituantur nobis ac eorum dominis et patronis demania insuper, tenimenta aliaque iura, que infra districtum predictum in Aquila et castris, seu locis subscriptis ad curiam nostram spectant in dominio et procuratione curia nostra remaneant et si que per Aquilanos, seu alios occupata sint, quam brevius et facilius fieri poterit summarie et absque strepitu, et figura iudicii ad eandem curiam revocentur. Demania vero et tenimenta quecumque terrarum cum aquis et silvis, vel sine ipsis pertinentia ad alios, eis remaneant, vel si teneantur per ipsos Aquilanos, vel alios modo debito restituantur eisdem, fidelitate insuper nostra, et heredum nostrorum ac nostris quibuslibet iuribus semper salvis. Nomina vero castrorum, casalium et locorum ipsorum, que ad clariorem dilucidationem districtus eiusdem et remotionem omnis ambigui, vel obiectus in antea presentibus providimus inserenda sunt hec: Rocca Sancti Silvestri, Vilianum, Rocca de Cornu, Rasinum, Cornum, Scoppletum, Civitas Thomasii, Pretorium, Furcella, Cassina, Gambianum, Lavaretum, Villa de Cesis, Piczolum, Vigium seu Villa de Pedicino, Rocca de Venis, Porcinarium, Clarenum, Ariscula, Sanctus Victorinus, Poppletum, Sanza, Pile, Rocca de Preturo, Beffium, Gordianum de Vallibus, Thionum cum Villa Sancte Marie, Fonticulum, Ofanianum, Campana, Stiffium, Barile cum villis, Rocca de Medio, Ocre, Fossa, Rocca de Cambio cum XVI hominibus, Sanctus Eusanius, Civitas Sancti Maximi, Balneum cum villis, Bazzanum, Tur s Filiorum Alberti, Castrum Rodii, Saxa, Podium Sancte Marie, Tornamparte, Rocca Sancti Viti, Luculum, Collimentum, Rocca Sancti Stephani, Paganica, Collebrinconium, Interuere cum Araneo, Gignanum, Guastum, Genca, Sanctus Petrus de Genca, Castrum Asserici, Camarda, Filectum, Paschium maius, terra Sinitiensis et Fusculina, Bomminacum, Caporcianum cum Villa Sancti Pii, Civitas Ardenga, Navellum, Collepetrum, Sanctus Benedictus de Perillo, Turris Mayrdonis. In huius autem rei fidem perpetuamque memoriam et dictorum Aquilanorum civium suorumque heredum cautelam presens privilegium fieri et pendenti maiestati nostre sigillo cereo iussimus communiri, alio consimili sub pendenti aurea bulla maiestatis eiusdem nostre impressa typario ipsis tradito ad cautelam. Actum Aquile presentibus viro nobili Iohanne de Monteforte, Squillacii et Montis Caveosi comite, regni Sicilie camerario, Hugone Russo de Sulliaco et Iohanne Pipino de Barulo magne curie nostre magistro rationali, militibus, dilectis consiliariis, familiaribus et fidelibus nostris ac pluribus aliis. Datum ibidem per manus Bartholomei de Capua militis, domini nostri pape notarii, prothonotarii regni Sicilie et magistri rationalis, anno Domini MCCLXXXXIIII, die 28 mensis septembris VIII indictionis, regnorum nostrorum anno X. Feliciter. Amen Segnatura precedente Reg. 67, ff. 7-8; reg. 77, ff. 9 a t., 60 a t.Altre copie C. Franchi, "Difesa per la fedelissima città dell'Aquila", Napoli 1752, pp. 122-126 (trasc.);
B. Cantèra, "Cenni storico-biografici risguardanti S. Pier Celestino", Napoli 1892, pp. 50 e 60 (not.), con la segnatura di reg. 67, f. 6.